В канун профессионального праздника Дня преподавателя высшей школы мы хотим рассказать Вам о замечательных людях – педагогах, которые многие годы проработали в Институте калмыцкой филологии и востоковедения ФГБОУ ВО «Калмыцкий государственный университет им. Б.Б. Городовикова». Наша следующая заметка посвящена Бадме Эрендженовне Амулаковой.
БАГШ ГИСН НЕРН – ТАНД ӨЛЗӘТӘ
Багш гисн нерн:
Басл – кецү сәәхн!
Зу чигн наслсв,
Зууран зовлң эдлсв,
Багшин сурһмҗ, селвг –
Байн болчкад, элвг.
Эн хальмг улсин нертә шүлгчин Калян Санҗин келсн үгмүд ямаран кецү сәәхн чимлһтә, төвәр келсн үгмүд. Нарт делкәд кедү багшнрт эн үгмүд ирлцәтә. Мана Хальмгин ик сурһульд хальмг келн бичгин болн дорд үзг шинҗллтин институтд насни хуһцанд көдлҗ, амрлһна теткврт һарад, олнд үзмҗ болсн багшнр олн бәәнә. Эднә нердиг көдлмшин болн номин сән ашарнь цугтан меднә, эднәр омг, байр-бахмҗ авна. Тиим багшнрин негнь – Бадма Эрендженовна Амулакова болдг. У, сарул чееҗтә, тевчңгү, һольшг заңта, хальмг уул заңшал, авц-бәрц, хальмг келән сәәнәр меддг, өвкнрин сойлыг делгрүллһнә кергт җирһлән нерәдсн күн гиҗ келхлә, худл болшго. Иим бүлән, сәәхн үгмүд багшин тускар хамдан көдлдг улсас болн оютнрас соңсч болхмн.
Ямр чигн йовдл бәәдл-җирһлд эврә йорта, эврә тууҗта болдмн. Төрхәрә багшин өрк-бүлд төрсн күүкиг эк-эцкнь Сиврин киитн һазрт хальмгин өнр теегән санад, бичкхн күүкндән дурлад әрүн Бадм гидг нер өгсмн.
Багш Бадма Эрендженовна наснаннь туршарт хоршаҗ йовсн билгән, ухан-күслән, үүдәгч керг-үүлдврән, седкл туссн багшин мергҗлтән седклән тәвҗ урмдта, күцәмҗтә кевәр 1990 җиләс авн хальмг ик сурһульд ах багш болҗ көдлҗ, оютнрт амн зокъялын болн угсатни зүүһин кичәл зааҗ өглә. Кесг җилин хуһцанд Бадма Эрендженовна институтд амн зокъялын болн угсатни зүүһин практикин һардач болла.
Ик сурһульд хөрн долан җилдән көдлн бәәҗ Бадма Эрендженовна номин халхар шүлтҗ, билгән агсҗ, багшллһна көдлмшән номин үүллә хамднь зүүцүлҗ эркн күцәҗ йовсмн. Медрлтә багш, хальмг улсин авъяс, заң-бәрц, тууҗ меддг Бадма Эрендженовна багшнрла болн оютнрла ээлтәһәр, тохнятаһар күүндҗ, ямаран чигн төрәр сүв-селвгән өгч, чидл күрсәрн нөкд болдг бәәсмн. Тиим тевчңгү багшиг багшнр, оютнр чигн цуһар өдгә цаг күртл күндлнә. Йирдгч җилмүдт Бадма Эрендженовна оютнрин амн зокъялын багиг бүрдәһәд, терүндән оютнрт хальмг улсин домгуд, тууль, йөрәл, цаһан сарин, зулын, үрс сарин авъсмудыг зааҗ өгәд, хальмг телеүзгдлд үзүлҗ тәвсмн. Өдгә цагт тер видео кассетс көрң болҗ мана ик сурһулин фоновидеокомпьтерин лабораторьд бәәнә.
Багш, куратор Бадма Эрендженовнан алтн зам улан хаалһд орулсн оютнр эндр багшнр, журналистнр, номтнр, нутгтан тоомсрта улс болҗ көдлцхәнә. Күндтә Бадма Эрендженовна багшнрин сән өдрлә таниг әрүн сәәхн седкләрн йөрәҗәнәвидн: сансн санантн күцҗ, керг-үүлтн бүтҗ, өрк-бүләрн менд амулң сән-сәәхн, амрҗ-җирһҗ бәәтн!
М.А. Лиджиев, хальмг келн бичгин болн дорд үзг
шинҗллтин деед сурһулин һардач